Artykuł
Historia Domu Dziecka w Kórniku-Bninie
Dom Dziecka w Kórniku- Bninie ma swoją siedzibę w Kórniku, przy ul. Błażejewskiej 63. Kórnik to miasto w Powiecie Poznańskim. Leży nad jeziorem Kórnickim, na rozwidleniu dróg z Poznania do Katowic i Wrocławia. Graniczy z aglomeracją poznańską. W przeszłości istniały tu dwa odrębne miasta; Bnin i Kórnik – stąd też dwuczłonowa nazwa naszego Domu. Starszą osadą jest Bnin. Miasto leżało na wczesnośredniowiecznym szlaku handlowym łączącym Śląsk z Poznaniem. Bnin otrzymał prawa miejskie w 1395, a Kórnik prawdopodobnie w 1426 roku. Miasto było siedzibą Górków, Czarnkowskich, Grudzińskich, Działyńskich i Zamoyskich. Największą atrakcją Kórnika jest zamek wzniesiony w XV wieku, przebudowany w XIX wieku w stylu neogotyku angielskiego. Obok rynku wznosi się gotycki kościół z neogotycką fasadą oraz renesansowymi nagrobkami rodu Górków.
Dom Dziecka położony jest nad brzegiem Jeziora Bnińskiego. Otacza go las sosnowy o powierzchni około 3,5 ha.
Główny budynek murowany pochodzi z 1933 roku. Został wybudowany przez Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej z przeznaczeniem na Dom Matki Polki, w którym odbywały się kilkutygodniowe kursy dla katolickiej młodzieży żeńskiej. Upamiętnieniem istnienia siedziby „Młodych Polek” jest tablica znajdująca się przy wejściu do budynku głównego, którą wmurowano w 1996 r. W czasie II wojny światowej budynek zajmowali Niemcy i dobudowali trzy drewniane baraki, w których mieszkali młodzi chłopcy z Hitlerjugend (organizacji młodzieżowej Narodowosocjalistycznej Partii Robotniczej Niemiec). Po zakończeniu wojny ponownie zaczął funkcjonować Dom Młodej Polki.
Od 1 kwietnia 1950 roku rozpoczął swoją działalność Państwowy Dom Wczasów Dziecięcych. Z dniem 1 września 1951 roku na wniosek Wydziału Oświaty Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu wyraziło zgodę na przeorganizowanie Państwowego Domu Wczasów Dziecięcych w Państwowy Dom Dziecka. Pierwszy projekt organizacyjny przewidywał 55 miejsc dla wychowanków – wyłącznie chłopców oraz 15 osób personelu, w tym 5 wychowawców. Już w 1952 r. liczba wychowanków osiągnęła 89 i w następnych latach wzrastała. Od 1953 roku w Domu Dziecka przebywały także dziewczęta. Dzieci zajmowały część budynku murowanego oraz parter i piętro w dwóch barakach. Był to bardzo trudny okres w życiu placówki ze względu na dużą ilość wychowanków w niej mieszkających.
Państwowy Dom Dziecka przeznaczony był dla dzieci, które w wyniku działań wojennych zostały pozbawione opieki. Przebywały w nim dzieci z różnych środowisk, sieroty i półsieroty. Placówka miała za zadanie otoczyć je opieką, stworzyć możliwość ukończenia szkoły i zdobycia zawodu.
Od 1954 roku wychowankami były również dzieci posiadające rodziców, ale były to sporadyczne przypadki. Dzieci kierowano do placówki na wniosek Wydziału Oświaty Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Podopiecznymi placówki były dzieci w wieku szkolnym, a także znaczna część dzieci pobierających naukę w szkołach ponadpodstawowych. Placówka pokrywała koszty związane z wyżywieniem dzieci w internatach, zapewniała niezbędne podręczniki i przybory szkolne, a także zaopatrywała w odzież i środki czystości. W 1959 roku pojawiła się nowa forma opieki, którą realizował Dom Dziecka. Polegała ona na przyznawaniu dotacji-zasiłków, rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej. Dzieci pozostawały w domach rodzinnych.
Od momentu powstania placówki do 31.08.1952 r. pierwszym kierownikiem był Paweł Sadecki, który pełnił tą funkcję jeszcze w Państwowym Domu Wczasów Dziecięcych. Przez następne trzy lata kierownikiem była Anna Karbowska. Po niej stanowisko objął Lech Woźnicki i piastował je do 28.02.1962 roku. Jego następcą został Zdzisław Bykowicz, który kierował placówką przez dziesięć lat, a następnie był długoletnim wychowawcą młodzieży. Na stanowisku Wychowawcy w Państwowym Domu Dziecka w Kórniku pracował on do 1990 roku. Następnym kierownikiem przez krótki okres czasu był Jerzy Andrzejczak (od 1.09.1972 do 14.11.1972). Po nim stanowisko dyrektora placówki objęła Janina Sęczyńska-Lewandowska. Funkcję dyrektora sprawowała przez 18 lat- do 28.02.1990 roku. Następnie stanowisko to objął Jerzy Noskowiak, a obecnie dyrektorem jest Dorota Pielichowska – Borysiewicz.
Ilość osób zatrudnionych w Domu Dziecka zwiększała się wraz ze wzrostem liczby wychowanków. Środki pieniężne na utrzymanie placówki przekazywał Wydział Oświaty przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Poznaniu. Wydział ten prowadził również hurtowe zakupy różnych towarów, (np. środki piorące, drewno opałowe, naczynia emaliowane), które rozdzielał do różnych placówek. Część artykułów pochodziła również z zagranicy. W latach 1952-1976 Dom Dziecka prowadził hodowlę trzody chlewnej.
W 1960 roku Dom Dziecka otrzymał pierwszy samochód, który był dużym ułatwieniem w pracy placówki. Od kwietnia 1974 roku do roku 1985 Dom Dziecka nadzorowany był i finansowany przez kuratorium Oświaty i Wychowania w Poznaniu. Za pośrednictwem Zbiorczej Szkoły Gminnej w Kórniku. W latach 1985 – 1998 placówka przeszła pod bezpośredni nadzór Kuratorium. Od 1999 roku nadzór nad placówką przejęło Starostwo Powiatowe w Poznaniu, a jednostką nadzorującą stało się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
Od 1980-1989 roku nie uległ zmianie sposób użytkowania obiektów należących do Domu Dziecka. Na parterze murowanego budynku znajdowała się kuchnia wraz z zapleczem, jadalnia, pomieszczenia sanitarne, kancelaria dyrektora i jego służbowe mieszkanie. Piętro przeznaczone było na pomieszczenia mieszkalne dla jednej grupy wychowawczej, świetlicę, mieszkanie służbowe i pomieszczenia magazynowe. Dwa baraki były barakami mieszkalnymi dla wychowanków, natomiast trzeci barak służył jako pomieszczenie dla administracji i mieszkania dla pracowników. W jednym z baraków mieściła się biblioteka i ambulatorium, a w drugim pralnia. Budynek główny i dwa baraki mieszkalne dla wychowanków posiadały ogrzewanie centralne, natomiast trzeci barak ogrzewano za pomocą pieców kaflowych. Na zalecenie rejonowej Straży Pożarnej w Śremie nastąpiło przemieszczenie dzieci, gdyż nie wydano zgody na zamieszkiwanie przez dzieci pięter baraków. Ogólne warunki lokalowe były bardzo trudne. Brakowało pomieszczeń, w których mogłyby się odbywać zajęcia różnych kół zainteresowań. Mimo to pomieszczenia dla dzieci urządzone były estetycznie w meble i sprzęt.
Dzieci podzielone były na grupy wychowawcze. W latach 1979-1981 funkcjonowało pięć grup wychowawczych. Do grup tych należeli wychowankowie stale przebywający w Domu Dziecka oraz młodzież uczęszczająca do szkół ponadpodstawowych i przebywająca w internatach i bursach. Oddzielną grupę wychowawczą stanowiły najmłodsze dzieci w wieku przedszkolnym oraz dziewczynki. Chłopcy tworzyli grupy oddzielne dla młodszych i oddzielne dla starszych. Zmiany w organizacji grup nastąpiły w roku szkolnym 1981/82. Decyzją Kuratorium Oświaty i Wychowania w Poznaniu wychowanków zmniejszeniu limitu wychowanków placówki, zaczęły funkcjonować cztery grupy. W roku szkolnym 1984/85 nastąpiło odłączenie od poszczególnych grup dzieci przebywających w internatach i utworzono oddzielną grupę składającą się wyłącznie z młodzieży uczęszczającej do szkół ponadpodstawowych. Jednak w roku 1987/88 nastąpiła likwidacja tej grupy i ponownie przydzielono dzieci z internatów do grup wychowawczych i pod opiekę wychowawców poszczególnych grup dzieci stale przebywających na terenie Domu.
Głównym zwierzchnikiem wszystkich pracowników był dyrektor. Zespół wychowawców tworzył radę pedagogiczną, która była głównym organem opiniodawczym i doradczym dyrektora. Przewodniczącym rady był dyrektor, wszyscy jej członkami wszyscy pracownicy pedagogiczni oraz pielęgniarka. Do zadań rady należało między innymi: opracowanie programów i rocznych planów pracy opiekuńczo-wychowawczej Domu Dziecka, dokonywanie analizy i oceny działalności opiekuńczo-wychowawczej i gospodarczej placówki, dokonywanie pod koniec każdego roku szkolnego oceny sytuacji rodzinnej i wychowawczej poszczególnych wychowanków. Wśród wychowawców grup istniał podział kompetencji. Jeden z wychowawców odpowiedzialny był za naukę wychowanków i wszystkie sprawy z nią związane, inny za odzież i stan higieniczny dzieci. Grupą dzieci przedszkolnych początkowo opiekował się jeden wychowawca mający do pomocy opiekunkę przedszkolną. Od września 1987 roku doszedł do tej grupy drugi wychowawca.
Funkcjonowanie Państwowego Domu Dziecka w latach osiemdziesiątych było przez ówczesne władze oceniane pozytywnie. Pomimo wyjątkowych trudności ekonomicznych kraju, placówka ta wypełniała wszystkie funkcje, takie jak opieka, edukacja i wychowanie. Pomoc zagraniczna w postaci darów, umożliwiała zapewnienie dzieciom odpowiednich warunków bytowych, a kontakty z zakładami pracy i różnymi instytucjami, przyczyniły się do organizowania atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu, szczególnie w okresie wakacji i ferii. Już w 1981 roku otrzymano pierwszą pomoc w postaci odzieży i żywności oraz artykuły biurowe, środki czystości i zabawki. Dary te pochodziły z RFN, Francji, Holandii, Norwegii, Belgii, Szwecji i ZSRR. Ofiarodawcami były różne zagraniczne firmy, organizacje, stowarzyszenia i osoby prywatne. Również z Polski ofiarodawcami były związki zawodowe różnych zakładów pracy, związki emerytów, cukrownie oraz osoby prywatne.
W czerwcu 1990 r. powstało Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Dziecka w Bninie. Stowarzyszenie to postawiło sobie za zadanie pozyskanie i gromadzenie środków finansowych na rozbudowę Domu Dziecka. Zarząd opracował i wysłał do różnych instytucji oraz zakładów apel zawierający prośbę o wsparcie działań Stowarzyszenia. Apel w trzech językach (angielskim, niemieckim, francuskim) rozesłany został również poza granice kraju, głównie do związków polonijnych. W ciągu półtora roku swojej działalności Stowarzyszenie pozyskało kwotę, która umożliwiła podjęcie realizacji projektu. Czterech projektantów z Politechniki Poznańskiej podjęło się wykonywać dokumentację techniczną i koncepcyjny projekt wraz z makietami. Głównym założeniem projektu nowego domu było, by warunki zamieszkania dzieci były maksymalnie zbliżone do warunków rodzinnych. Projekt zakładał utworzenie bliźniaczych pawilonów, ujętych w mały zespół urbanistyczny. Pierwszego czerwca 1998 r. w Dniu Dziecka nastąpiło uroczyste otwarcie dwóch pawilonów nowego domu, które wybudowane zostały ze środków Kuratorium, Fundacji Niemiecko- Polskiej. Wnętrze ujęte jest w jedną przestrzeń w strefie dziennej, połączoną tarasem z sąsiednim budynkiem. Parter budynku jest częścią wspólną mieszkańców, na wyższych kondygnacjach znajdują się pokoje do indywidualnego zamieszkania. Piwnice w pewnej części zajmują pracownie. Forma budynku nawiązuje do archetypu domu rodzinnego.
Aktualnie w placówce przebywa, zgodnie z obowiązującymi standardami, trzydzieścioro wychowanków, którzy w dziesięcioosobowych grupach zamieszkują w trzech odrębnych, rodzinnie urządzonych pawilonach. Istotnym elementem pracy opiekuńczo-wychowawczej jest wsparcie terapeutyczne oraz organizacja czasu wolnego. Oprócz pracowni wychowankowie oraz dzieci i młodzież z pobliskich miejscowości, mają możliwość korzystania z boiska wielofunkcyjnego oraz placu zabaw wybudowanych w ramach projektu „Promocji zdrowia poprzez sport.” realizowanego przez Powiat Poznański.